Κυρά Σαρακοστή: «Δεν λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή» λέει ο λαός μας για τον πρώτο μήνα της άνοιξης που είναι άρρηκτα δεμένος μαζί της.
Τα έθιμα της σαρακοστής ο λαός μας τα τηρεί με ευλάβεια γιατί συνδέονται με την θρησκευτική του παράδοση και την λατρεία των νεκρών του.
Κύριο γνώρισμά της είναι η νηστεία που ξεκινάει με την καθαροδευτεριάτικη έξοδο στη φύση και την κατανάλωση νηστίσιμων φαγητών και της λαγάνας. Ψωμί άζυμο η λαγάνα, χωρίς προζύμι δηλαδή, εκείνη την ημέρα έχει την τιμητική της.
Έτσι αποχαιρετά ο λαός μας τον Καρνάβαλο με εδέσματα όπως κρεμμυδάκια φρέσκα, όσπρια, ραπανάκια, χαλβά και θαλασσινά.
Έρχεται η κυρά σαρακοστή, γυναίκα χωρίς στόμα, ξερακιανή και αυστηρή, με χέρια σταυρωμένα γιατί προσεύχεται συνέχεια και με επτά πόδια όσες και οι εβδομάδες για το Πάσχα.
Συνήθως η φτιαξιά της ήταν από χαρτόνι που το κρέμαγαν από το ταβάνι και κάθε βδομάδα που περνούσε έκοβαν κι από ένα πόδι. Οι χαιρετισμοί στην Παναγία κάθε Παρασκευή και η λατρεία των νεκρών μας τα Ψυχοσάββατα γιορτάζονται με ευλάβεια την σαρακοστή . Όλοι οι λαοί τιμούν τους νεκρούς τους και την ανάμνησή τους.
Πρέπει να τους θυμόμαστε φτιάχνοντας κόλλυβα, κάνοντας μνημόσυνα και μοιράζοντας πίτες και κουλουράκια σε γειτόνους και συγγενείς για να τους συγχωρνάνε.Οι ψυχές τους πρέπει να εξευμενιστούν να τις καλοπιάσουμε για να βοηθήσουν στην αναπαραγωγή της ζωής και στη βλάστηση της φύσης.
Στην Αρχαία Ελλάδα την ίδια εποχή γιόρταζαν τα ανθεστήρια, γιορτή των νεκρών και της αναγέννησης της φύσης. Μ’ αυτές τις γιορτές συνδέεται η σαρακοστή και με διάφορα μαγικοθρησκευτικά έθιμα που αποβλέπουν στην εξασφάλιση της γονιμότητας της καλοτυχίας και της καλής χρονιάς!
